Nederlanders worden deze maand uitgedaagd om 31 dagen lang sociale media links te laten liggen. Het drietal Jan Bruin, Rutger Wessels en Janna Nieuwenhuijzen lanceerde voor het tweede jaar op rij hun campagne Mei Social Vrij, een initiatief dat gebruikers oproept apps als Instagram, TikTok en Facebook van hun telefoon te verwijderen. Daarmee willen ze mensen helpen “de controle over hun aandacht terug te pakken”, aldus de initiatiefnemers. Dat meldt techjournalist Rutger Otto op NU.nl.
Volgens de bedenkers gaat het niet om een kruistocht tegen technologie, maar om bewustwording. Wie de apps even op pauze zet, krijgt tijd terug voor andere dingen — een goed gesprek, een wandeling of gewoon eens ouderwets niks doen. Bruin, ooit een van de eerste socialemediamarketeers van Nederland, ziet ironisch genoeg zelf de keerzijde van het product dat hij ooit enthousiast promootte. Hij merkte dat hij steeds meer behoefte had aan prikkels, maar zich daardoor juist slechter ging voelen. “Ik leefde oppervlakkig”, zegt hij.
Neuropsycholoog Erik Scherder steunt de oproep en legt uit waarom we sociale media zo moeilijk kunnen laten liggen. “Het kost nauwelijks moeite en levert toch beloning op: een like, een filmpje, weer een nieuwe prikkel.” Maar volgens Scherder is dat voor onze hersenen geen gezonde situatie. “Je brein heeft diepgang nodig. Als alles makkelijk is, daag je jezelf niet meer uit. En ondertussen zoek je alles op je telefoon op, dus je geheugen raakt ook lui.”
De campagne is allesbehalve streng. De initiatiefnemers benadrukken dat terugvallen erbij hoort en dat het vooral draait om bewust omgaan met je schermtijd. Als je een keer wél op sociale media zit, is het niet de bedoeling jezelf daarvoor meteen te straffen. En wie liever mindert dan helemaal stopt, telt ook mee.
Wij vinden dit een goed initiatief — niet omdat het origineel is, maar omdat het actueel, haalbaar en hard nodig is. In een tijd waarin een gemiddeld mens vaker op zijn scherm kijkt dan uit het raam, is het gezond dat iemand af en toe vraagt: moet dit eigenlijk wel? Een maandje zonder eindeloos scrollen is geen ramp, maar een experiment. En wie weet levert het zelfs iets op: tijd, rust of het besef dat je brein geen algoritme is.
