Jongens. We hebben een probleem. Of eigenlijk: Europa zit met een probleem: een batterijprobleem, om precies te zijn. Die kleine energiebronnetjes zorgen voor een torenhoog e-waste-record, met 62 miljoen ton in 2022 en een verwachte 82 miljoen ton in 2030 – meer afval dan er mensen in Italië zijn (om maar een random land te noemen). Om die stroom aan elektronische rotzooi te stoppen, verving de EU in 2023 de verouderde Batterijrichtlijn door de directe en bindende Regulation (EU) 2023/1542. Dat betekent: geen vriendelijk verzoek meer aan lidstaten, maar keiharde verplichtingen voor fabrikanten. Wat betekent dat voor jou? We leggen het uit.
Goed, wat staat er precies in die 117 pagina’s aan batterijwetgeving? Behoorlijk wat. Producenten moeten vanaf 2025 kunnen aantonen dat hun lithium en kobalt niet uit kinderarbeid of conflictgebieden komen. Ze krijgen ook verplicht een CO₂-rekening gepresenteerd: hoeveel broeikasgas per kilowattuur hun batterij uitstootte.
In 2026 volgen nieuwe labelregels, inclusief een verplichte QR-code. Die fungeert als een digitale pas waarin onder andere staat hoeveel gerecycled metaal er in zit en of de batterij op groene stroom is geproduceerd. Volvo test het systeem al voor elektrische auto’s – smartphones volgen spoedig, zoals blijkt uit deze update over het batterijpaspoort.
De écht grote knal komt in februari 2027: vanaf dan moeten alle draagbare batterijen “door een gemiddelde volwassene zonder speciaal gereedschap” te vervangen zijn. Het einde van gelijmde, gesoldeerde en verzegelde batterijconstructies dus. Volgens juridisch advies hanteren sommige Brusselse beleidsmakers zelfs een informele “30-seconden-demontagetest” – als het langer duurt om een batterij te wisselen, voldoet het ontwerp niet.
In 2027 verplicht vervangbare batterijen
Deze maatregelen moeten niet alleen het aantal wegwerptelefoons en -laptops terugdringen, maar ook de CO₂-uitstoot flink verlagen. Volgens het Europees Milieuagentschap kan elke extra 12 maanden gebruik de ecologische impact van een toestel met 28% verminderen. Toch waarschuwt de VN dat recyclingcapaciteit nog steeds zwaar achterloopt.
Wat kun je nu al doen? Vervang batterijen voordat je apparaten weggooit – platforms als iFixit bieden al kits voor veel modellen. Vraag in winkels naar CO₂-labels, bewaar je aankoopbewijs en gebruik je socials: bedrijven reageren sneller op #BatterySwapReady dan op vage EU-nota’s. En als het aan Brussel ligt, is dat pas het begin van de batterijrevolutie.
