Nederlandse huishoudens zitten op een onverwachte schat: er liggen meer dan 18 miljoen recyclebare smartphones te verstoffen in laatjes en kastjes. Samen bevatten deze toestellen voor zo’n 44,5 miljoen euro aan grondstoffen, waarvan alleen al het goud goed is voor bijna 35 miljoen euro – genoeg voor 73.000 14 karaats trouwringen. Dat blijkt uit onderzoek van Fraunhofer Austria in opdracht van refurbed, een Europese marktplaats voor refurbished elektronica.
Hoewel een gemiddelde smartphone maar een paar milligram goud bevat, tikt het flink aan als je de miljoenen vergeten toestellen bij elkaar optelt. Naast het goud bevatten de oude mobieltjes ook andere waardevolle materialen zoals tin, wolfraam en kobalt – vaak gewonnen onder twijfelachtige omstandigheden. Als al deze smartphones gerecycled zouden worden, kan er bijna 1.000 ton aan kritieke grondstoffen worden teruggewonnen, zonder dat er ook maar één mijn voor open hoeft.

In heel Europa liggen maar liefst 642 miljoen ongebruikte smartphones op zolder, in lades of ergens in de rommeldoos. Daarvan zijn er 431 miljoen nog geschikt voor recycling. Alles bij elkaar bevat die Europese berg e-waste voor zo’n 1,1 miljard euro aan bruikbare grondstoffen. “Een ton e-waste bevat soms meer metaal dan een ton mijnerts,” stelt projectleider Paul Rudorf van Fraunhofer. “Recyclen loont dus echt.”
Toch wordt in de praktijk maar 10 procent van alle afgedankte smartphones in Europa daadwerkelijk gerecycled. De rest blijft thuis liggen of belandt via de achterdeur op een illegale exportroute. De EU wil dat in 2030 een kwart van de grondstofbehoefte via recycling wordt ingevuld, maar dat vereist serieuze actie. Volgens Kilian Kaminski van refurbed zijn er duidelijke regels en betere inzamelsystemen nodig: “We hebben geen gebrek aan oude telefoons, maar wel aan beleid.”
Dus: heb je nog een oude Nokia, Samsung of iPhone ergens in een la liggen? Grote kans dat je meer goud in huis hebt dan je denkt.