• Mart Opdam
• On 9 januari 2021

Nieuwe biosdingetjes, altijd leuk. Vandaag op de rol: de nieuwe ScreenX- en MX4D-zalen van Kinepolis Utrecht op het immer gezellige Jaarbeursplein. Draadbreuk werd uitgenodigd om dit te komen aanschouwen tijdens een screening van de nieuwe film Gemini Man, gespeeld door Will Smith en Will Smith.

Dat is dubbelop, dat weet ik, wordt zo duidelijk. Gratis hapjes en drankjes, een screening, opening van nieuwe zalen en de burgemeester. Daar moesten wij bij zijn natuurlijk. Wie houdt er nou niet van een fullempie?

Onze Jan tekent even zijn eigen walk of fame ster.

Uw vaste reporters konden niet, dus ik, uw favoriete reserve-Draadbreuker, werd weer eens van stal gehaald. Daar zeg ik natuurlijk niet geen nee tegen – ik mocht eindelijk eens de deur uit voor Draadbreuk, in plaats van me te laven aan nieuwe gadgets. En laat mij nou net een film- en tvnerd zijn.

De nieuwe zalen met de in Nederland nog onbekende technologieën ScreenX en de MX4D werden deze avond geopend door de burgemeester van mijn stadsie Utrecht, Jan van Zanen. De eer van de eerste ScreenX zaal in Nederland viel deel aan de Kinepolis op het Jaarbeursplein. In mijn eigen kringen zijn de meningen altijd verdeeld over deze bioscoop. ‘Te groot’, ‘geen ziel’ en meer van zulks wordt altijd geroepen. Ach ja, er moet altijd wat te zeuren zijn, denk ik dan. Oh, en aan de andere kant ken ik ook positivo’s, hoor. Prachtig daar, zo vlakbij het water en de Holland Casino.

Bovendien ben ik zelf ook wel van de goeie geluidsinstallaties en joekels van schermen. En laat het nieuwe ScreenX nou net faciliteren in die laatste wens.  Oja, er werd ook een film gedraaid: Gemini Man. Als ik de niet al te malse recensies op Rotten Tomatoes  mocht geloven is het niet echt een zalenvuller. Kijk eerst maar even de trailer, weet je gelijk waarom Will Smith twee keer op het affiche staat.

Oké ik zal alvast eerlijk zijn, de film komt niet terecht in mijn top 10. Wil je daar wat meer over weten? Scroll dan even naar beneden. Nieuwe foefjes zijn belangrijker vandaag.

Tijdens de feestelijke opening werden we even bijgepraat door een enthousiaste Jacqueline van Aarts van Kinepolis, gevolgd door een medewerker van Mediamation (ontwikkelaar van de MX4D, vertel ik zo wat meer over), de managing director van Universal Nederland en natuurlijk de burgemeester. Hoop sprekers, dus. Maakte het best geinig die screening, krijg je toch meer een beeld hoe een nieuwe technologie terecht is gekomen bij de Kinepolis Utrecht. Ik zal even de relaties proberen uit te leggen.

Dit is een bioscoop. Met een ScreenX zaal. Doei.

Kinepolis en ScreenX

In den beginne was er licht. Of zoiets. In dit geval in België. Kinepolis is een familiebedrijf dat wordt geleid door Eddy Duquenne. Toevallig vandaag uitgeroepen tot onderneming van het jaar door het Belgische blad de Tijd, BNP Paribas en accountingskantoor EY. Wat die eer waard is, weet ik niet. Duquenne heeft dit jaar verder wat bioscopen in Canada en het noorden van de VS overgenomen. De beste man is geen kleine jongen, dus.

Marktleider in België, in Nederland nog lang niet, maar zijn Kinepolis timmert aardig aan de weg. Ze hebben nu een marktaandeel van 12% las ik in het jaarverslag van de Nederlandse Vereniging van Bioscopen en Theaters (linkie). Als je meneer Duquenne zelf moet geloven is marktleider worden niet het belangrijkst, wel ‘wil hij wel graag de beste zijn’. Prima, maakt mij niet uit waar ik m’n popcorn haal, als ik maar lekker zit.

ScreenX: wat is het en waar komt het vandaan?

De nieuwe technologie ScreenX komt uit de koker van het Koreaanse bedrijf CJ 4DPlex. Dit bedrijf ontwikkelde ook de 4DX-technologie, met die bewegende stoelen weet je wel. Gek genoeg krijgt de Utrechtse Kinepolis-bioscoop niet een 4DX zaal, maar wel de heuse  primeur van een ‘MX4D zaal’, wat dan weer bedacht is door het Amerikaanse bedrijf MediaMation. Vond ik gek, want na even Googlen kom je erachter dat de Kinepolis in België wel gewoon de 4DX-stoelen heeft. Ik heb me gister laten vertellen dat Pathé een exclusief contract voor Nederland heeft met de Zuid-Koreanen, tenminste zo lijkt het.

Goed, Kinepolis heeft als eerste de ScreenX geïnstalleerd, wat nu? Een film natuurlijk. Waar krijg je die? Bij Universal. Laten zij nou net Gemini Man in de aanbieding hebben. Ik spiegel het natuurlijk allemaal net te makkelijk voor. Geen idee hoe zoiets gaat. Wat ik wel weet, Kinepolis wilde de eerste zijn en dat is gelukt. Of het per se een knallende opening wordt met Gemini Man weet ik nog net zo niet.

Wat dan wel weer grappig is, Pathé laat dit niet over zijn kant gaan en gooit gelijk vandaag even de mededeling naar buiten dat zij er ook een paar openen:

Nog voor het einde van het jaar openen we in Pathé Spuimarkt en Pathé Amersfoort onze eerste ScreenX-zalen! Want waarom zou je genoegen moeten nemen met maar één scherm?? #pathe #screenx pic.twitter.com/SbLF2BBhO5

— Pathé (@Pathe) 9 oktober 2019

Leuk om te weten dat zelfs de bioscopen elkaar het licht niet in de ogen gunnen.

MX4D zaal

Misschien had je het al door, ik laat de MX4D enigszins links liggen. Ik vind het niet bijzonder anders dan de 4XD-ervaring. Het verschil zit vooral in de gebruikte technieken. De stoel gaat heen en weer, er zit een blazer in en hij doet iets met geur. Nou, hoera. Zelf zegt Mediamation natuurlijk dat het spectaculairder dan ooit is. Dat is ook niet erg,  maar ik moet een kaartje kopen en in die dingen zitten – dan denk je er anders over.

En of een bioscoop nu 4XD, MX4D of DBOX heeft, ik vind het maar afleiden van de film en uiteindelijk heb ik niet in de hand welke stoel ze voor me neerzetten. Iemand had gister een mooie suggestie: als ze de bewegingen iets subtieler maken, dan is het wellicht geschikt voor horror of thrillers. Ik vond vooral dat de bewegingen niet aansloten bij het perspectief van de getoonde beelden en mede daardoor werd het wel heel erg een kermisattractie. Maar misschien worden ze daar in de toekomst wel beter in. Het was een van de redenen dat ik liever naar het nieuwe ScreenX kijk.

ScreenX: je wil weer vooraan zitten

Beetje reclame kan wel toch? Komop, ze zijn dé eerste hè.

Welnu, wat is het dat? In de bioscoopzaal vind je een regulier scherm dat aan beide zijdes door middel van projectoren wordt verlengd. Dit moet er voor zorgen dat je ook in je ‘perifere zichtsveld’ het idee hebt dat er wat gebeurt en je dus meer in de film zit.

Ik zat ter voorbereiding even de meningen van anderen te lezen en te kijken en die waren niet unaniem te spreken hierover. Jacqueline Aarts van Kinepolis vertelde ons gister dat de projectoren ongeveer een derde van de film worden gebruikt – en dus niet de hele tijd. Dit was een bezwaar van sommigen, vond ik zelf niet zo negatief. Onzinnig om bij bijvoorbeeld een woonkamerscène ook een stuk van de keuken te laten zien.

Verder las ik dat mensen de overgangen tussen scherm en zijkanten – de extra projectoren, dus – bezwaarlijk vonden. Ben ik het ook mee oneens: ik vond die projectoren juist een fijne toevoeging. Sterker nog: je wil eindelijk weer vooraan zitten, want je bent dan letterlijk omgeven door scherm. Meer dan als je wat verder naar achter zit. Het resultaat is heerlijk. Een soort virtual reality-ervaring zonder dat je een irritante bril op moet.

Toch nog een klein punt van kritiek: je zag actiescènes aankomen doordat de projectoren dan aangingen. Je weet als die dingen aangaan, dat er wat gaat gebeuren, om het maar simpel te zeggen. Tegelijkertijd is het is wel de bedoeling dat je vooruit blijft kijken. De projecties zijn echt bedoeld voor je ‘perifere zicht’ (Google maar even). Noem het de ooghoeken, voor het gemak.

Ik zie wel een toekomst voor ScreenX. Deze technologie kun je namelijk ook gebruiken voor mooie natuurdocumentaires of films à la Into The Wild (niet gezien?! Trailert) of de nieuwe Top Gun. Dat van Top Gun is gewoon een gratis tip van Universal.

Gemini Man dan toch maar even

Goed, laten we het dan toch maar even hebben over Gemini Man. Het verhaal gaat over Henry Brogan, een veteraan die vuile klusjes oplost. Will Smith speelt Brogan en wordt geconfronteerd met een dubbelganger. Verrassend genoeg speelt hij ook de dubbelganger. Daar laat ik het even bij qua plot, anders kun je er helemaal niet meer naar toe.

Disney kocht het verhaal al in 1997, alleen vonden ze dat de technologie nog niet zo ver was om het verhaal goed te verfilmen. Pas in 2016 ging er een balletje rollen toen Skydance Media de film overnam en regisseur Ang Lee aan het roer zette, die kerel houdt namelijk wel van een (technische) uitdaging. Hij heeft o.a. Life Of Pi, Brokeback Mountain en de Hulk (die uit 2003) gemaakt. Wil je iets meer over de technische kant weten van de film lees dan even onze vrienden van The Verge.
Wat bij mij vooral blijft hangen is dat de film wel heel erg focust op de nieuwste snufjes op het gebied van after editing. Het is wel mooi alleen is het plot niet sterk genoeg om. Will Smith en consorten spelen wel prima maar de dialoog is verder niet echt verheffend. Verwachtte ik verder ook niet dus ik ging tevreden naar huis.

Wat moet ik hier nou mee?

Ja, geen idee. Ligt eraan wat je wil. Wil je de nieuwe foefjes uitproberen? Ga dan vanaf morgen lekker naar de Kinepolis Utrecht. Wel de ScreenX-variant wat mij betreft. Alhoewel, als je nog nooit in bewegende stoelen hebt gezeten zou ik dat ook lekker proberen. Voor de Gemini Man hoef je het echter niet te doen. De film zelf was geestig genoeg het enige smetje op de feestelijke opening gister. Zie je gelijk dat de bios toch afhankelijk is van het aanbod. De ScreenX technologie is hopelijk wel een blijvertje. Op je gemakje, letterlijk omringd door film, lekker popcorn eten en een beugel openen – daar tipt toch vrij weinig aan.